Het invoeren en door ontwikkelen van (zelfsturende) teams als organisatieconcept. ST-Groep. Voor organisatie en werk van betekenis

De invoering van teams als organisatieconcept is een ingrijpende verandering van de manier van organiseren en raakt alle facetten van de organisatie (zie ook: Welke veranderingstrajecten begeleiden wij?). Met een team als organisatiebouwsteen bedoelen we een groep medewerkers die samen verantwoordelijk zijn voor een herkenbaar resultaat. Het team regelt in hoge mate zelfstandig de procesvoortgang en lost de ‘dagelijkse’ problemen zelf op. We kennen dit onder verschillende benamingen, zoals zelforganiserende of zelfsturende teams, resultaatverantwoordelijke teams etc.

De drie hoofdvragen bij het invoeren van zelfsturende teams

Waarom zouden we in onze organisatie met teams gaan werken?
Ofwel: hoe gaan teams precies bijdragen aan onze organisatie-doelen? (zie ook Het ontwikkelen van een gemeenschappelijke visie en ambitie (link)
Wat definiëren we als de teams en hoe richten we de teams in?
Bij deze vraag helpen we organisaties om de condities te creëren waaronder teams het beste kunnen functioneren. Dat kan aan de hand van een aantal richtinggevende organisatieprincipes voor (zelfsturende) teams (zie box)
Hoe ontwikkelen teams zich tot energiek en presterend samenwerkingsverband?
Teamontwikkeling is een grillig en onvoorspelbaar proces. Een fasen model geeft een ordening van te onderscheiden ontwikkelstappen. Daarbij spelen er verschillende ontwikkeldimensies, zoals de gezamenlijk doel- en resultaatgerichtheid, het vakmanschap en de rol- en taakverdeling, de organisatorische zelfstandigheid en de onderlinge relaties, ofwel het groepsproces.

ST-Groep heeft jarenlange praktijk ervaring met het invoeren van teams in alle soorten organisaties. In die tijd hebben wij boeken geschreven en opleidingen en instrumenten ontwikkeld specifiek over (zelfsturende) teams als organisatieconcept. In 1992 verscheen onze eerste versie van het boek Zelfsturende teams, ontwerpen, invoeren en begeleiden.

Ontwerpprincipes voor teams

De teamtaak is zo compleet mogelijk en kan gekoppeld worden aan een meetbaar resultaat; er is sprake van een afgebakend werkpakket met daarin een hoge samenhang van activiteiten.
De taken van de teamleden zijn onderling afhankelijk, zodat de activiteiten elkaar aanvullen.
De omvang van het team is zodanig dat de teamleden een herkenbare bijdrage leveren aan het teamresultaat, dat er voldoende snel goede beslissingen kunnen worden genomen en dat het niet te kwetsbaar is.
Het team heeft voldoende regelmogelijkheden en bevoegdheden om de teamtaak zo zelfstandig mogelijk te kunnen uitvoeren.
Het team verzorgt zoveel mogelijk zelf de benodigde afstemming binnen het team en met de omgeving.
De leden van het team zijn voor meerdere taken binnen het team inzetbaar, zodat het werk in alle voorkomende situaties doorgang kan vinden. Interne statusverschillen mogen een flexibele werkverdeling en de interne mobiliteit niet in de weg staan.
Het team beschikt over eigen middelen en informatie en is in de ruimtelijke indeling herkenbaar.
De besturingssystemen moeten aansluiten op zelfstandigheid en resultaatverantwoordelijkheid van het team.
Het beloningssysteem moet aansluiten op teamwork en is zo ingericht, dat het de leden uitdaagt een bijdrage te leveren aan het groepsproces, maar tevens de teamleden individueel prikkelt zich verder te ontwikkelen.

Het invoeren en door ontwikkelen van (zelfsturende) teams als organisatieconcept

De drie hoofdvragen bij het invoeren van zelfsturende teams

Ontwerpprincipes voor teams

Opleidingen

Boeken

Instrumenten